In a Whisper
Spanje, Frankrijk, Zwitserland, Cuba – 2019 – Heidi Hassan, Patricia Pérez Fernández – 80 min.
Spaans, Frans gesproken, Nederlands ondertiteld.
winnaar van de IDFA Award for Best Feature-Length Documentary
Jeugdvriendinnen Patricia en Heidi groeiden op in Cuba, waar ze allebei studeerden aan de filmacademie. Als kinderen van de jaren zeventig zijn ze opgevoed met de communistische idealen van Che Guevara, maar de beloofde rooskleurige toekomst blijft uit. Afzonderlijk van elkaar ontvluchten ze hun vaderland, weg van de malaise en censuur. Heidi belandt in Zwitserland, Patricia in Spanje. Het contact is jarenlang verbroken.
Wanneer ze, veertig jaar oud inmiddels, voorzichtig opnieuw toenadering zoeken, gebeurt dat op de manier die hun het beste past: via videobrieven. Allebei zijn ze hun leven blijven filmen, ook als het erop leek dat ze nooit meer in de filmwereld zouden werken. Alle omwegen in het bestaan van de twee migranten komen in de openhartige audiovisuele communicatie aan bod. Patricia’s jaren als mojitoverkoper, Heidi’s zoektocht naar werk en aansluiting in Genève, de worsteling met vervreemding en nostalgie naar een land dat niet langer bestaat.
Het resultaat van de brieven, razend knap gemonteerd tot een chronologisch maar toch freewheelend geheel, is een gevoelig, tweekoppig verslag van ontworteling, moederschap, filmliefde, vriendschap en vrijheid.
Sunless Shadows
Iran, Noorwegen – 2019 – Mehrdad Oskouei – 74 min.
Perzisch gesproken, Nederlands ondertiteld.
winnaar van de IDFA Award for Best Directing en openingsfilm van IDFA 2019
In een Iraanse jeugdgevangenis zit een groep minderjarige meisjes hun straf uit voor een zware misdaad: de moord op hun vader, hun echtgenoot of een ander mannelijk familielid. De bijzondere band die filmmaker Mehrdad Oskouei met hen opbouwde, is voelbaar in observaties van openhartige onderlinge gesprekken en speels gestoei, en privé-momenten waarin ze vertellen over de gevolgen van, en soms de redenen voor hun daad.
Soms laat hij hen alleen met zijn camera, die zij dan gebruiken om zich te richten tot hun overleden slachtoffers of hun medeplegers – drie van de meisjes pleegden de moord samen met hun moeders, die in een andere gevangenis hun executie afwachten.
In tegenstelling tot de veel troostelozer situatie van deze moeders, hangt in de woonvertrekken van de meisjes – een gezamenlijke cel die aanvoelt als een grote meisjesslaapkamer, een leslokaal en een groene binnenplaats waar een nestje eendenkuikens rondwaggelt – een bijna zorgeloze sfeer. Gaandeweg begint het te dagen dat deze gesloten vrouwenwereld niet alleen een gevangenis is, maar ook een plek die haar bewoners afschermt van een samenleving waarin mannen op vaak agressieve wijze de dienst uitmaken.
Voorspel (Foreplay)
Nederland- 2019 – Anne van Campenhout – 15 min.
Nederlands gesproken.
Bijzondere juryvermelding binnen de IDFA Competition for Kids & Docs
De meest ongemakkelijke, maar ook spannende uren beleven middelbarescholieren ongetwijfeld tijdens seksuele voorlichting. Voorspel (Foreplay) laat zien hoe deze lessen worden gegeven op een vijftal Nederlandse scholen. De makers richtten hun blik hierbij vooral op de reacties van de tweedeklassers, die de informatie al giechelend en stoere grappen makend, maar ook met nieuwsgierigheid tot zich nemen, terwijl de leraren meestal een opgeruimde no-nonsense-aanpak hanteren. De anatomie van de geslachtsdelen komt aan bod, er moeten condooms worden afgerold op neppenissen en via vloeistoffen in plastic bekertjes worden, zogenaamd, soa’s doorgegeven.
Daarnaast worden de leerlingen geïnterviewd en krijgen ze vragen voorgeschoteld als “Is het iets om naar uit te kijken?” en “Hebben jongens het door als een meisje niet wil?” En porno, wat vinden ze daarvan? Ook sexting en het doorsturen van wraakfilmpjes komt ter sprake. De antwoorden van de kinderen, die vaak zelf nog geen ervaring hebben, maar ongetwijfeld online al van alles hebben gezien, zijn vaak openhartig, soms verrassend en veelal ontwapenend naïef en streetwise tegelijk.
Collective
Roemenië, Luxemburg – 2019 – Alexander Nanau – 109 min.
Roemeens, Engels gesproken, Nederlands ondertiteld.
Een van de publieksfavorieten
Op 30 oktober 2015 brak er in nachtclub Colectiv in Boekarest een grote brand uit. Het werd een van de grootste rampen uit de recente Roemeense geschiedenis, met aanvankelijk 27 doden en 180 gewonden. Binnen enkele dagen braken felle protesten uit, die leidden tot het aftreden van de sociaaldemocratische regering.
Regisseur Alexander Nanau volgt een aantal hoofdrolspelers in de nasleep van de ramp, vanaf het moment waarop bekend wordt dat 37 van de gewonden zijn gestorven aan bacteriële infecties in lokale ziekenhuizen. Hij spreekt met journalisten van een nationale krant, die ontdekken dat de ziekenhuizen sterk verdunde desinfectans gebruikten, met de minister van Volksgezondheid in de tijdelijke technocratische regering en met de slachtoffers van een corrupt zorgsysteem in een disfunctionele staat.
Nanau schuwt sensatie en houdt zich afzijdig van al te grote emoties die het verhaal omringen. Desalniettemin toont hij nauwgezet en op indringende wijze het gezicht van de corruptie die zijn land aantast.
ENGLISH TEXT
Four award-winning documentaries from the International Documentary Film Festival (IDFA) 2019. It’s an afternoon-filling program, so that you can really get into the festival atmosphere. Soup and sandwiches available during breaks.
In a Whisper
Childhood friends Patricia and Heidi grew up in Cuba, where they both went to the film academy. As children of the 1970s, they were brought up with the communist ideals of Che Guevara, but the promised bright future failed to materialize. Independently of each other, they fled the malaise and censorship of their homeland. Heidi ended up in Switzerland, Patricia in Spain. They had no contact for many years.
Now both 40, they seek a way to approach each other again, choosing the medium that suits them best: video letters. Both have continued to film their lives, even though it seemed unlikely that they would ever work in film again. In their frank audiovisual communication, the two migrants recount all the roundabout routes they have taken in their lives: Patricia’s years selling mojitos, Heidi’s search for work and connection with society in Geneva, and the struggle with alienation and nostalgia for a country that no longer exists.
The result of the letters, ingeniously edited into a chronological yet freewheeling whole, is a sensitive, two-sided account of uprootedness, motherhood, love of film, friendship and freedom.
Sunless Shadows
In an Iranian juvenile detention center, a group of adolescent girls serve their sentence for the grave crime of murdering their father, their husband or another male family member. Filmmaker Mehrdad Oskouei built a remarkable relationship with these inmates, whose frank conversations and playful interactions he observes, and who privately open up about the consequences of, and sometimes the reasons for, their actions.
Occasionally he leaves them alone with the camera, allowing it to become a tool for them to address both their victims in the afterlife and their accomplices—three of the girls committed their father’s killing together with their mothers, who are now on death row.
Contrasting with the much gloomier situation of these mothers, the atmosphere in the girls’ living quarters—a shared cell with a teenage bedroom feel, a classroom and a green courtyard where a bunch of ducklings scuttle about—seems almost carefree. It gradually starts to dawn on us that apart from being a prison, this closed, all-female environment is also a shelter from an aggressively male-dominated society.
Foreplay
The most uncomfortable but also the most exciting subject for school kids has to be sex education. Foreplay shows what these classes are like at five Dutch junior high schools. The filmmakers focus on the reactions of the young teenagers, who snigger and make wisecracks, but also listen with curiosity, while the teachers generally take a cheerful, no-nonsense approach. They talk about genital anatomy, and the kids unroll condoms onto fake penises and pass on liquids in plastic cups to simulate STDs.
In interviews, the students answer questions like “Are you looking forward to it?” and “Do boys realize if a girl doesn’t want to do it?” And what do they think about pornography? They also talk about sexting and sharing revenge porn. Many have no sexual experience yet, but they’ve undoubtedly seen it all online. The students are often frank, sometimes surprising, and disarmingly naive and streetwise at the same time.
Collective
On October 30, 2015, a serious fire broke out at the Colectiv nightclub in Bucharest. It was one of the worst disasters in recent Romanian history, with an initial 27 people killed and 180 injured. Within a few days, fierce protests erupted, leading to the resignation of the Social Democratic government.
Director Alexander Nanau follows a number of key figures in the aftermath of the disaster, from the point where we learn that 37 of the injured died of bacterial infections in local hospitals. We hear from newspaper journalists who discover that the hospitals use diluted disinfectants, from the minister of health in the temporary technocratic government, and from the victims of a corrupt health care system in a dysfunctional state.
Nanau avoids sensation and remains detached from the powerful emotions that surround the story, exposing the grim face of the corruption that plagues his country all the more.
Buy your tickets now, the screening will sell out.