Donderdag 16 januari werd bekend dat de Amerikaanse regisseur David Lynch – tevens producent, acteur, scenarioschrijver en kunstschilder – op 78-jarige leeftijd is overleden. Als dank en eerbetoon voor zijn geweldige oeuvre (van Twin Peaks tot Blue Velvet en Eraserhead) vertoont Lumen een aantal van zijn meesterlijke films. Eraserhead is de eerste lange film van surrealist David Lynch. ‘Die man met dat haar’ beweegt zich in een beschadigd industrieel landschap. Een monsterbaby huilt onophoudelijk, een miniatuurvrouw geeft een floorshow. Verwarrend en angstaanjagend.

Voor slechts 20.000 (toenmalige) dollars maakte David Lynch in 1976 zijn eerste lange film. Goed gespendeerd geld, want hij haalde meteen alles overhoop wat in zijn latere werk uitvoeriger zou volgen. Bij de première werd ERASERHEAD zeker niet met gejuich onthaald. Lynch vroeg/vraagt dan ook nogal wat van zijn publiek: een permanent huilende baby met de gestalte van een half voltooid embryo, een vrouw met de omvang van twee lucifersdoosjes die spannende floorshows ten beste geeft achter een radiator, terwijl het voornaamste personage in de film (gespeeld door Jack Nance) zijn eigen vijand lijkt te zijn. Ook wie de film nooit zag, kent de foto’s van ‘die man met dat haar’.  Hij beweegt zich in een desolaat en zwaar beschadigd industrieel landschap. Gevangen in macabere beelden, in gruizig zwart/wit en overgoten met flarden muziek en onherkenbare geluiden. Vervreemdend, verwarrend en angstaanjagend.

Met de Lynchkennis van nu is alles wel te plaatsen. Hoewel David Lynch zeker verhalen vertelt, soms zelfs lineair, is hij toch vooral een briljant surrealist à la Luis Buñuel. Achteraf kun je vaststellen dat Lynch 35 jaar geleden eenvoudig zijn visitekaartje presenteerde. Dames, heren, dit is het dan: mijn volstrekt particuliere universum. Wen er maar vast aan…